Sağcı, Anarko-Kapitalist, Histriyonik Milei: Trump’tan Sonraki Yeni Cümbüşümüz

Bu kadar öfkeli olmasının nedenleri ortasında herhalde çocukken tacize uğramasının da tesiri olmalı. Lisanlara destan öfkesini siyasi maksatlarıyla birleştirmeyi başardığını ülkesinin Devlet Lideri seçilmesinden anlıyoruz. Arjantin’in çok sağcı yeni Cumhurbaşkanı Javier Milei kendisinden çok kelam ettirecek enteresan, vakit zaman meczup olduğunu düşündürtecek kadar tuhaf bir kişilik.

Enflasyonu sona erdirmek için merkez bankasının yakılmasını savunan, vücut uzuvlarının satılmasının bir pazar oluşturacağına inanan, siyasetçilerin “mabadlarına tekme atılmasını” öneren biri olarak “tuhaf” sıfatını ziyadesiyle hak ediyor. Ancak şu kesin; bu adam karakter yahut üslup olarak çok derecede teatral yahut dramatik olma manasına gelen Histriyonik sıfatıyla tanımlanabilecek bir zat. Donald Trump’dan sonra yeni cümbüşümüz olması da kuvvetle beklenen.

Arjantinliler, bir otobüs sürücüsü bir baba ile mesken hanımı bir annenin oğlu 53 yaşındaki bu ultra-liberter ekonomisti birinci kere 2016 yılında bir televizyon programında talk show’cu olarak gördüler. Şiddet dolu bir konutta büyüdüğü için olsa gerek anne babası hakkında “onlar benim için öldüler” demişliği vardır. Ailede yalnızca anneannesi ile küçük kız kardeşi Karina tarafından dayanak gören Milei, okulda da öfkesiyle tanınıyordu. Buenos Aires'de Cardenal Copello Okulu'nda okudu, Chacarita Juniors ekibinin alt liglerinde kaleci olarak futbol oynadı, Rolling Stones'u taklit eden bir kümede müzik söyledi. Kız arkadaşı var mıydı yok muydu anımsanmıyor.

Seçim vaatleri elbette enteresandı, kimi bölümleri korkuttu da. Fakat özel omurundaki enteresanlık hepsinden baskın. Telepati üzerine çalışmışlığı var. Hatta 2017'de ölen kimi bireylerle bağlantı kurmak için bir medyum bile tutmuş kendine. Ölen köpeğinden tavsiye istediğini de söyleyenler oldu. Sorulduğunda “evimde ne yaptığım beni ilgilendirir" diye karşılık verdi.

Büyük bir demogog olduğuna kuşku yok. Organ satışının yeni bir pazar oluşturacağını söyleyip organ kaçakçılığına dolaylı takviye vermesinden daha dehşetli olan bir fikre de sahip. Gazetecinin biri çocuklarını satıp satmayacağını sordugunda “duruma nazaran değişir” karşılığını verdi. Çocuğu olsaydı satmayacağını belirterek "bu hangi tabirlerle düşündüğünüze bağlı; tahminen bundan 200 yıl sonra tartışılabilir bir husustur bu" dedi.

Arjantin'in askeri diktatörlüğü sırasında Tucumán eyaletinin valisi olan, daha sonra milletvekili olarak misyon yapan bir subay olan General Antonio Bussi'nin danışmanıydı. Buenos Aires'in eski Peronist valisi Daniel Scioli'nin niyet kuruluşu Fundación Acordar'da baş ekonomist olarak misyon yaptı. Arjantin'in havaalanlarının birçoklarını yöneten şirkette çalıştı. O periyottaki işvereni, ülkenin en güçlü adamlarından biri olan Eduardo Eurnekian, Milei'nin üne kavuştuğu televizyon kanalının da sahibiydi.

İnanılmaz çelişkili bir fikir sistematiği var. Kendini özgürlükçü olarak tanıtmasına karşın kürtaja da okullarda cinsel eğitim verilmesine de karşı. Sabıka kaydı olan yabancıların ülkeye girişini yasaklamayı,ülkede cürüm işleyen göçmenleri yurt dışına çıkarmayı savunuyor. Bilimle ortası yeterli değil. İncil’i uygun bilen bir katolik olarak "Başıma her türlü bilimsel açıklamaya meydan okuyan çok güçlü şeyler geldi" diyor. En yakın danışmanlarından biri bir haham. İmcil’einansa da Yahudiliğe geçmek için "çalıştığını" da söylüyor.

Deli falan lakin aslında kendisine benzeye öteki sağcılar üzere neoliberal iktisada tapıyor. Hrkesin şeytan üzere görüp lanetlediği IMF’yi seven nadir önderlerden. IMF tarafından dayatılan kemer sıkma tedbirlerinin ülkenin gereksinim duyduğu şeyle karşılaştırıldığında devede kulak olduğunusöykeyerek savunmasıyla da bilniyor. Dünyanın genelinde rastladığımız tuhaf birbine uzak olanların tıpkı noktada buluştuklarının bir örneği de Milei ‘dir denebilir. Hem iktidardaki sol Peronist koalisyonunun, hem de iş dünyasından dayanak almak üzere kişiliğine uygun tuhaf bir özelliği de var.

Dünya siyasetinde seçmen davranışlarının anlaşılmasının sıkıntı olduğu bir periyotta Milei’nin neden seçilebildiğine ait tek açıklama, sokaktaki insanın kolay, slogancı, gerçekleştirilmesi güç da olsa tahlil vaat edenlere inanıyor olmasıdır herhalde. Anlık kızgınlıklarını bir siyasi parti başkanının programı olarak görüp de ona oy vermeyecek seçmen de yoktur malum.

Her haliyle enteresan bir durumla karşı karşıyayız sahiden de. Filipinlerin ekzantirik eski Devlet Lideri Duarte’den, eski ABD Lideri Donald Trump’tan sonra Arjantin de dünya siyasetine garip mi garip bir figür armağan etti.

Uzun bir askeri diktatörlükten sonra demokrasiyi becerebilmiş bir ülke olarak dikat çeken Arjantin’de “demokrasi”nin oyunlarınan biri de Milei’nin seçilmesi oldu. Demokrasinin güzel şakalarından bir olan Milei umarım siyasi ömrü kısa olan bir latife olarak gelip geçer dünyamızdan.

O kadar enteresan, o kadar tehlikeli biri ki kendimizi unutup Arjantin halkına üzülür durumdayız neredeyse.

Kendi “demokrasimizin şakasına” alıştık nasıl olsa.