Filistin Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in “apartheid yasası” olarak bilinen yerleşimci yasa tasarısının, işgal altındaki Batı Şeria’nın “sessiz ve kademeli ilhakını” yasallaştırdığı konusunda uyardı. Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, İsrail parlamentosu Knesset’in yasanın uzatılmasına yönelik onayını şiddetli halde kınadı.
İsrail’in 1967’de çıkardığı ve her 5 yılda bir Knesset onayı ile yenilenen maddeyi Filistin’in çok ciddiye aldığı kaydedilen açıklamada, bu yasa tasarısıyla Batı Şeria’nın “sessiz ve kademeli olarak ilhak edilmesine” müsaade verildiği ve yasallaştırıldığı belirtildi. Açıklamada, sert bir lisanla kınanan yasa tasarısının memleketler arası hukukun ve Cenevre Mukavelesi’nin açık bir ihlali olduğuna vurgu yapıldı.
‘Irkçı sömürge yasası’ nitelemesi
Filistin’in “Irkçı sömürge yasası” olarak tanımladığı tasarının yerleşimcilere İsrail içindeki bir vatandaşla birebir hakları verdiğine dikkat çekilen açıklamada, “işgal altındaki Batı Şeria’da yerleşim ve işgalin meşruiyetinin geçerliliğini genişlettiği” değerlendirmesinde bulunuldu. Birleşmiş Milletler’in (BM) yerleşim ünitelerinin yasa dışı olduğunu teyit ettiği hatırlatması yapılan açıklamada, bu uygulamanın, Filistin sıkıntısının iki devletli tahlil unsuru temelinde çözülmesi bahtını baltaladığı aktarıldı. Ayrıyeten yasanın “Filistin halkına karşı kabahat işleyenlere yasal muhafaza ve dokunulmazlık sağladığına ve İsrail işgali altındaki Filistin bölgelerindeki askeri sömürgecilik ile apartheid (ayrımcılık) sistemini güçlendirdiğine” işaret edildi.
120 vekilden 58’i onayladı
İsrail’de, işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrailli yerleşimciler için ceza kanunu uygulama mühletini uzatan işgal yasa tasarısı Meclis Komitesi’nden geçmişti. Meclis’ten yapılan yazılı açıklamada, 120 milletvekilinden 58’inin yasa tasarısını onayladığı, 13’ünün aleyhte oy kullandığı belirtilmişti.
Onaylanmaması hükümeti düşürmüştü
İsrail Parlamentosu, Haziran 2022’de ceza kanununun işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrail vatandaşı yerleşimciler için uygulanmasını sağlayan inanılmaz halin temmuz sonrasına uzatılmasına ait yasa tasarısı, Meclis’ten geçmemiş, evvelki İsrail hükümetinin düşmesine yol açmıştı. İsrail Parlamentosu, Haziran 2022’de ceza kanununun işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrail vatandaşı yerleşimciler için uygulanmasını sağlayan fevkalâde halin temmuz sonrasına uzatılmasına ait yasa tasarısı, Meclis’ten geçmemiş, evvelki İsrail hükümetinin düşmesine yol açmıştı.
Uluslararası toplum bu mevzuyu barışa mahzur görüyor
İsrail’in 1967’den bu yana Batı Şeria’da yürürlükte olan “Yahudi yerleşimci yasası”, bölgedeki yaklaşık yarım milyon Yahudi yerleşimciye İsrail vatandaşı muamelesi yapılmasına müsaade veriyor. Sözkonusu “yerleşimci yasası”, Batı Şeria’da yaşayan İsrailli yerleşimcilerin, birebir bölgedeki Filistinlilerin bilakis İsrail askeri mahkemeleri yerine sivil mahkemelerde yargılanması, toplumsal güvenlik sisteminden faydalanması üzere ayrıcalıkları sağlayan harika halin sistemli olarak 5 yılda bir uzatılmasını öngörüyor.
İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarında inşa ettiği Yahudi yerleşim üniteleri, milletlerarası hukuka nazaran yasa dışı kabul ediliyor. Milletlerarası toplum bu mevzuyu barış görüşmelerinin önündeki en değerli pürüzlerden biri olarak görüyor.
