Güçlendirilmiş parlamenter sistem için bir ortaya gelen 6’lı masa başkanlarına yönelik “imza yetkisi” açıklaması tartışma yarattı. Masanın kurmayları mevzunun detaylarını paylaştı.
Tartışması Gelecek Partisi başkanı Ahmet Davutoğlu’nun kelamlarıyla başladı. Davutoğlu, katıldığı bir televizyon programında cumhurbaşkanı olacak kişinin yetkilerini masadaki genel liderlerle paylaşacağını söyledi. 6’lı masada bu türlü bir bahsin değerlendirilmediğini belirten GÜZEL Parti Sözcüsü Kürşad Kuvvetli ise “Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Bahsedilen halde bir usul gerçek değildir. 30 Ocak’ta 6’lı masanın ortak aklı devreye koyularak cumhurbaşkanının daha sağlıklı çalışmasının şartlarını hazırlayacak” diye konuştu.
30 OCAK’I İŞARET ETTİLER
İktidar, Davutoğlu’nun açıklamasını “cumhurbaşkanı üzerinde vesayet” olarak yorumladı. Hususa ait Cumhuriyet’e değerlendirmede bulunan 6’lı masa kurmayları, geçiş süreciyle ilgili her partinin farklı bir görüşü olduğunu lakin ortak metnin 30 Ocak’ta açıklanacağını vurguladı.
Cumhurbaşkanının aldığı her karar için masadaki genel liderden müsaade istemesinin gerçek olmayacağını söyleyen kurmaylar, “En yüksek ihtimal olarak cumhurbaşkanı adayı masadaki önderlerden biri olacak. Bu durumda da o kişi seçilirse, yetkilerinin kimilerini başka genel liderlerle paylaşacak. Öteki liderlerin da cumhurbaşkanı yardımcılığı düşünülüyor. Bu durumda da başbakanlık kabinesindeki üzere bir imza yetkisinden kelam ediyoruz. Yani gündelik her kararda cumhurbaşkanı müsaade istemeyecek lakin kimi mevzularda kabine ile yetkilerini paylaşacak” sözlerini kullandı.
“VESAYET” ELEŞTİRİLERİ
Masanın eleştirdiği sistemin tek adam sistemi olduğunu vurgulayan kurmaylar, “Mesela üniversitelerle ilgili herkesi ilgilendiren bir karar almak gerekti, OHAL ilan etmek gerekti, bu cins mevzularda ortak imza yetkisinden kelam ediyoruz. Yoksa biz de tek adam önermiş oluruz” dedi. Kurmaylar iktidardan gelen “vesayet” tenkidine de “Daha evvel yıllarca bakanlar şurası kararları kabinenin imzalarıyla açıklandı. O vakit başbakan vesayet altında mıydı?” reaksiyonunu gösterdi.
“BAĞLAYICILIK SİYASİ OLUR”
Cumhurbaşkanının yetki paylaşma mümkünlüğünü kıymetlendiren eski cumhuriyet savcısı Bülent Yücetürk, “Anayasada cumhurbaşkanı yardımcılarına bir hudut getirilmiyor. Cumhurbaşkanı atama yaparken bir yardımcısına iktisatla ilgili işleri verebilir, birine eğitim siyasetlerini verebilir, böylelikle iş kısmı olabilir. Lakin cumhurbaşkanı kararnameleri ya da atamalar üzere hususlarda yetkili tek kişidir. Cumhurbaşkanı yardımcılarının bu mevzuda imza yetkisi anayasaya nazaran yok” dedi. Yücetürk, “Siz yapacağınız bir iç protokolle cumhurbaşkanının yapacağı istişareler sonucu atama yapacağınızı söylersiniz. Protokolün tüzel bir bağlayıcılığı olmaz yalnızca siyasi bir etik bağlayıcılığı olur” değerlendirmesini yaptı.